ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸ਼ਬਦ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਉਹ ਵਿਗਿਆਨ ਹੈ ਜੋ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਵਿਵਹਾਰਕ ਜਰੂਰਤਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਪਰਿਆਇਵਾਚੀ ਸ਼ਬਦ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਹੈ, ਜੋ ਲੈਟਿਨ ਸ਼ਬਦ ਇੰਜੇਨਿਅਮ ਤੋਂ ਨਿਕਲਿਆ ਹੈ ; ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਕੁਦਰਤੀ ਨਿਪੁੰਨਤਾ ਹੈ । ਕਲਾਵਿਦ ਦੀ ਸਹਿਜ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਨਾਲ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਹੌਲੀ - ਹੌਲੀ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਹੋ ਗਈ। ਨਜ਼ਦੀਕ ਭੂਤਕਾਲ ਵਿੱਚ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਜੋ ਮਤਲਬ ਕੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਸੀ ਉਹ ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਇੱਕ ਕਲਾ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਪਦਾਰਥ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੰਰਚਰਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਯੰਤਰਾਂ ਦੇ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ, ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਯਾਂਤਰਿਕੀ (ਮਕੈਨਿਕਸ) ਦੇ ਸਿੱਧਾਂਤ ਅਤੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ, ਮੁਨੁੱਖ ਉਪਯੋਗੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਇੱਕ ਕਿੱਤਾ ਹੈ। ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਦੀਆਂ 1800 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਹਨ। ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਦੀਆਂ ਰਵਾਇਤੀ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਮਕੈਨੀਕਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ, ਕੈਮੀਕਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ, ਸਿਵਿਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ, ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਅਤੇ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਕੰਪਿਊਟਰ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ, ਐਨਵਾਇਰਨਮੈਂਟਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ, ਬਾਇਓ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ, ਮੈਰੀਨ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ, ਨੈਨੋਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਤੇ ਏਅਰੋਸਪੇਸ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਹਨ। (1) ਕੰਪਿਊਟਰ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ:- ਇਹ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਿਸਟਮ, ਅਪ੍ਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ, ਸਾਫਟਵੇਅਰ, ਕੰਪਿਊਟਰ ਗ੍ਰਾਫਿਕਸ, ਲਾਜਿਕਲ ਡਿਜ਼ਾਈਨ, ਮਾਇਕ੍ਰੋ ਪ੍ਰੋਸੈਸਰ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਤੇ ਰੋਬੋਟਿਕਸ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਅਪਡੇਟ ਹੋ ਰਹੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਤੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਇਹ ਸ਼ਾਖਾ ਉੱਤਮ ਵਿਕਲਪ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। 2. ਨੈਨੋਟੈਕਨਾਲੋਜੀ :-ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ, ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲਸ, ਇੰਨਫਰਮੇਸ਼ਨ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ, ਐਨਰਜੀ, ਐਨਵਾਇਰਨਮੈਂਟ, ਸਿਕਿਉਰਿਟੀ ਆਦਿ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨੈਨੋਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਦੀ ਪੜਾਈ ਕਰਨ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਆਈ ਗਿਰਾਵਟ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕੀ ਚਿੰਤਤ ਹਨ ਸਾਲ 2016 ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਵਿੱਚ 2017 ਵਿੱਚ ਉਥੇ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਗਰੈਜੁਏਸ਼ਨ ਲਈ ਪੁੱਜਣ ਵਾਲੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧੇ 21 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ| ਉਂਜ ਇਹ ਕਮੀ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਦਰਜ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਕੋਨੇ – ਕੋਨੇ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਆ ਕੇ ਆਪਣਾ ਸੁਫ਼ਨਾ ਸਾਕਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਜਿਆਦਾਤਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਮਰੀਕੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਤੋਂ ਕਿਨਾਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੇ ਲਈ ਟਰੰਪ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਵੀਜਾ ਨੀਤੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਚਲਦੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸੈਕਟਰ ਨੂੰ ਤਗੜੀ ਚੋਟ ਲੱਗਣ ਵਾਲੀ ਹੈ ਕਾਰਨ ਇਹ ਕਿ ਬਾਹਰ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਇਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਕਾਫ਼ੀ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਉਥੇ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ ਟੈਲੰਟ ਦਾ ਚੰਗੇ ਸਰੋਤ ਬਣੇ ਹੋਏ ਸਨ ਇਹ ਸਰੋਤ ਟਰੰਪ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਚਲਦੇ ਸੁੱਕਣ ਲੱਗੇ ਹਨ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਵਰਜੀਨਿਆ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਐਨਜੀਓ ਨੈਸ਼ਨਲ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਫਾਰ ਅਮਰੀਕਨ ਪਾਲਿਸੀ ( ਐਨਐਫਏਪੀ ) ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਗ੍ਰਹਿ ਵਿਭਾਗ ਤੋਂ ਮਿਲੇ ਡੇਟਾ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ| ਇਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੀ ਇਕੱਲੀ ਵਜ੍ਹਾ ਟਰੰਪ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਨੋਟਬੰਦੀ ਦਾ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਕਿਰਦਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ| ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਜਿਆਦਾਤਰ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਉਥੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਾਇੰਸ ਅਤੇ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਦੇ ਅੰਡਰ ਗਰੈਜੁਏਟ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਿਲਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਹੋਰ ਵੀ ਅੱਗੇ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਉਹ ਵਿਗਿਆਨ ਹੈ ਜੋ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਿਖਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਵਿਵਹਾਰਕ ਜਰੂਰਤਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਪਰਿਆਇਵਾਚੀ ਸ਼ਬਦ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਹੈ, ਜੋ ਲੈਟਿਨ ਸ਼ਬਦ ਇੰਜੇਨਿਅਮ ਤੋਂ ਨਿਕਲਿਆ ਹੈ ; ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਕੁਦਰਤੀ ਨਿਪੁੰਨਤਾ ਹੈ । ਕਲਾਵਿਦ ਦੀ ਸਹਿਜ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਨਾਲ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਹੌਲੀ - ਹੌਲੀ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਹੋ ਗਈ। ਨਜ਼ਦੀਕ ਭੂਤਕਾਲ ਵਿੱਚ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਜੋ ਮਤਲਬ ਕੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਸੀ ਉਹ ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਇੱਕ ਕਲਾ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਪਦਾਰਥ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੰਰਚਰਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਯੰਤਰਾਂ ਦੇ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ, ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਯਾਂਤਰਿਕੀ (ਮਕੈਨਿਕਸ) ਦੇ ਸਿੱਧਾਂਤ ਅਤੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ, ਮੁਨੁੱਖ ਉਪਯੋਗੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਇੱਕ ਕਿੱਤਾ ਹੈ। ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਦੀਆਂ 1800 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਹਨ। ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਦੀਆਂ ਰਵਾਇਤੀ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਮਕੈਨੀਕਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ, ਕੈਮੀਕਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ, ਸਿਵਿਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ, ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਅਤੇ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਕੰਪਿਊਟਰ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ, ਐਨਵਾਇਰਨਮੈਂਟਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ, ਬਾਇਓ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ, ਮੈਰੀਨ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ, ਨੈਨੋਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਤੇ ਏਅਰੋਸਪੇਸ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਹਨ। (1) ਕੰਪਿਊਟਰ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ:- ਇਹ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਿਸਟਮ, ਅਪ੍ਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ, ਸਾਫਟਵੇਅਰ, ਕੰਪਿਊਟਰ ਗ੍ਰਾਫਿਕਸ, ਲਾਜਿਕਲ ਡਿਜ਼ਾਈਨ, ਮਾਇਕ੍ਰੋ ਪ੍ਰੋਸੈਸਰ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਤੇ ਰੋਬੋਟਿਕਸ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਅਪਡੇਟ ਹੋ ਰਹੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਤੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਇਹ ਸ਼ਾਖਾ ਉੱਤਮ ਵਿਕਲਪ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। 2. ਨੈਨੋਟੈਕਨਾਲੋਜੀ :-ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ, ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲਸ, ਇੰਨਫਰਮੇਸ਼ਨ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ, ਐਨਰਜੀ, ਐਨਵਾਇਰਨਮ