ਕੰਬੋਡੀਆ ਜਿਸਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਕੰਪੂਚੀਆ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਦੱਖ਼ਣਪੂਰਬ ਏਸ਼ੀਆ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ਼ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਆਬਾਦੀ ੧,੪੨,੪੧,੬੪੦ (ਇੱਕ ਕਰੋੜ ਬਤਾਲੀ ਲੱਖ਼ ਇੱਕਤਾਲੀ ਹਜਾਰ ਛੇ ਸੌ ਚਾਲ੍ਹੀ) ਹੈ। ਨਾਮਪੇਨਹ ਇਸ ਰਾਜਤੰਤਰੀ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੈ। ਕੰਬੋਡੀਆ ਦਾ ਪਰਕਾਸ਼ ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਬਹੁਤ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਰਹੇ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਬੋਧੀ ਖ਼ਮੇਰ ਸਾਮਰਾਜ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਜਿਨ੍ਹੇ ਗਿਆਰ੍ਹਵੀਂ ਵਲੋਂ ਚੌਦਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਹਿੰਦ ਚੀਨ ਖ਼ੇਤਰ ਉੱਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕੰਬੋਡੀਆ ਦੀ ਸੀਮਾਵਾਂ ਪੱਛਮ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਉਤਰ ਵਿੱਚ ਥਾਈਲੈਂਡ, ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਲਾਓਸ ਅਤੇ ਵਿਅਤਨਾਮ ਅਤੇ ਦੱਖ਼ਣ ਵਿੱਚ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੀ ਖ਼ਾੜੀ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੇਕੋਂਗ ਨਦੀ ਇੱਥੇ ਵੱਗਣ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ਼ ਜਲਧਾਰਾ ਹੈ। ਕੰਬੋਡੀਆ ਦੀ ਮਾਲੀ ਹਾਲਤ ਮੁੱਖ਼ਤੌਰ ਤੇ ਬਸਤਰ ਉਦਯੋਗ, ਸੈਰ ਅਤੇ ਉਸਾਰੀ ਉਦਯੋਗ ਉੱਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ। ੨੦੦੭ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਕੇਵਲ ਅੰਕੋਰਵਾਟ ਮੰਦਿਰ ਆਣਵਾਲੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪਰਿਆਟਕੋਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ੪੦ ਲੱਖ਼ ਵਲੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ। ਸੰਨ ੨੦੦੭ ਵਿੱਚ ਕੰਬੋਡੀਆ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਕਿਨਾਰੀ ਖ਼ੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਅਤੇ ਗੈਸ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਭੰਡਾਰ ਦੀ ਖ਼ੋਜ ਹੋਈ, ਜਿਸਦਾ ਵਪਾਰਕ ਉਤਪਾਦਨ ਸੰਨ ੨੦੧੧ ਤੋਂ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮਾਲੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਤਬਦੀਲੀ ਹੋਣ ਦੀ ਆਸ਼ਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੰਬੁਜ ਜਾਂ ਕੰਬੋਜ ਕੰਬੋਡਿਆ ਦਾ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਨਾਮ ਹੈ। ਭੂਤਪੂਰਵ ਇੰਡੋਚੀਨ ਪ੍ਰਾਯਦੀਪ ਵਿੱਚ ਸਰਵਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭਾਰਤੀ ਉਪਨਿਵੇਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਫੂਨਾਨ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਤੀ ਈ . ਦੇ ਲੱਗਭੱਗ ਹੋਈ ਸੀ । ਲੱਗਭੱਗ ੬੦੦ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਫੂਨਾਨ ਨੇ ਇਸ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦਾ ਪ੍ਚਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਕਰਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਯੋਗ ਦਿੱਤਾ । ਉਸਦੇ ਬਾਅਦ ਇਸ ਖ਼ੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਬੁਜ ਜਾਂ ਕੰਬੋਜ ਦਾ ਮਹਾਨ ਰਾਜ ਸਥਾਪਤ ਹੋਇਆ ਜਿਸਦੇ ਅਨੌਖ਼ਾ ਐਸ਼ਵਰਿਆ ਦੀ ਗੌਰਵ ਪੂਰਵ ਪਰੰਪਰਾ ੧੪ਵੀਆਂ ਸਦੀ ਈ . ਤੱਕ ਚੱਲਦੀ ਰਹੀ । ਇਸ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਦੌਲਤ ਦੇ ਰਹਿੰਦ ਖ਼ੂਹੰਦ ਅੱਜ ਵੀ ਅੰਗਕੋਰਵਾਤ , ਅੰਗਕੋਰਥੋਮ ਨਾਮਕ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤਮਾਨ ਹਨ । ਕੰਬੋਜ ਦੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨਦੰਤਕਥਾਵਾਂਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਉਪਨਿਵੇਸ਼ ਦੀ ਨੀਂਹ ਆਰਿਆਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਾਜੇ ਕੰਬੁ ਸਵਯਾਂਭੁਵ ਨੇ ਪਾਈ ਸੀ । ਉਹ ਭਗਵਾਂਨ ਸ਼ਿਵ ਈ ਨਸੀਮ ਨਾਂ ਦੀ ਇਕ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ੩ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਉਡੀਕ ਮਗਰੋਂ ਕੈਨੇਡਾ ਪੋਸਟਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਤਹਿਤ ਕੈਨੇਡਾ 'ਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਪੀ. ਐੱਚ. ਡੀ. ਹੋਣ 'ਚ ਅਜੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਪਿਆ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਾਊਦੀ ਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਸਿਰਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਖ਼ਿੱਚ ਲਏ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਪਤੀ ਡਾਕਟਰੀ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਨਵੇਂ ਹੁਕਮਾਂ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਸਿਰਿਓਂ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ,''ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਸੋਚਿਆ ਸੀ ਕਿ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਭਵਿੱਖ਼ ਬਣਾ ਸਕਾਂਗੇ ਪਰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਸਾਨੂੰ ਜ਼ੀਰੋ ਤੋਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਸਾਡੀ ਸਾਰੀ ਮਿਹਨਤ ਬਰਬਾਦ ਗਈ'' ਨਸੀਮ ਵਰਗੇ ਹੋਰ ਵੀ ਲੋਕ ਕੰਬੋਡੀਆ ਜਿਸਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਕੰਪੂਚੀਆ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਦੱਖ਼ਣਪੂਰਬ ਏਸ਼ੀਆ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ਼ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਆਬਾਦੀ ੧,੪੨,੪੧,੬੪੦ (ਇੱਕ ਕਰੋੜ ਬਤਾਲੀ ਲੱਖ਼ ਇੱਕਤਾਲੀ ਹਜਾਰ ਛੇ ਸੌ ਚਾਲ੍ਹੀ) ਹੈ। ਨਾਮਪੇਨਹ ਇਸ ਰਾਜਤੰਤਰੀ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੈ। ਕੰਬੋਡੀਆ ਦਾ ਪਰਕਾਸ਼ ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਬਹੁਤ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਰਹੇ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਬੋਧੀ ਖ਼ਮੇਰ ਸਾਮਰਾਜ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਜਿਨ੍ਹੇ ਗਿਆਰ੍ਹਵੀਂ ਵਲੋਂ ਚੌਦਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਹਿੰਦ ਚੀਨ ਖ਼ੇਤਰ ਉੱਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕੰਬੋਡੀਆ ਦੀ ਸੀਮਾਵਾਂ ਪੱਛਮ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਉਤਰ ਵਿੱਚ ਥਾਈਲੈਂਡ, ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਲਾਓਸ ਅਤੇ ਵਿਅਤਨਾਮ ਅਤੇ ਦੱਖ਼ਣ ਵਿੱਚ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੀ ਖ਼ਾੜੀ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੇਕੋਂਗ ਨਦੀ ਇੱਥੇ ਵੱਗਣ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ਼ ਜਲਧਾਰਾ ਹੈ। ਕੰਬੋਡੀਆ ਦੀ ਮਾਲੀ ਹਾਲਤ ਮੁੱਖ਼ਤੌਰ ਤੇ ਬਸਤਰ ਉਦਯੋਗ, ਸੈਰ ਅਤੇ ਉਸਾਰੀ ਉਦਯੋਗ ਉੱਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ। ੨੦੦੭ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਕੇਵਲ ਅੰਕੋਰਵਾਟ ਮੰਦਿਰ ਆਣਵਾਲੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪਰਿਆਟਕੋਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ੪੦ ਲੱਖ਼ ਵਲੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ। ਸੰਨ ੨੦੦੭ ਵਿੱਚ ਕੰਬੋਡੀਆ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਕਿਨਾਰੀ ਖ਼ੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਅਤੇ ਗੈਸ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਭੰਡਾਰ ਦੀ ਖ਼ੋਜ ਹੋਈ, ਜਿਸਦਾ ਵਪਾਰਕ ਉਤਪਾਦਨ ਸੰਨ ੨੦੧੧ ਤੋਂ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮਾਲੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਤਬਦੀਲੀ ਹੋਣ ਦੀ ਆਸ਼ਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੰਬੁਜ ਜਾਂ ਕੰਬੋਜ ਕੰਬੋਡਿਆ ਦਾ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਨਾਮ ਹੈ। ਭੂਤਪੂਰਵ ਇੰਡੋਚੀਨ ਪ੍ਰਾਯਦੀਪ ਵਿੱਚ ਸਰਵਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭਾਰਤੀ ਉਪਨਿਵੇਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਫੂਨਾਨ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਤੀ ਈ . ਦੇ ਲੱਗਭੱਗ ਹੋਈ ਸੀ । ਲੱਗਭੱਗ ੬੦੦ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਫੂਨਾਨ ਨੇ ਇਸ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦਾ ਪ੍ਚਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਕਰਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਯੋਗ ਦਿੱਤਾ । ਉਸਦੇ ਬਾਅਦ ਇਸ ਖ਼ੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਬੁਜ ਜਾਂ ਕੰਬੋਜ ਦਾ ਮਹਾਨ ਰਾਜ ਸਥਾਪਤ ਹੋਇਆ ਜਿਸਦੇ ਅਨੌਖ਼ਾ ਐਸ਼ਵਰਿਆ ਦੀ ਗੌਰਵ ਪੂਰਵ ਪਰੰਪਰਾ ੧੪ਵੀਆਂ ਸਦੀ ਈ . ਤੱਕ ਚੱਲਦੀ ਰਹੀ । ਇਸ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਦੌਲਤ ਦੇ ਰਹਿੰਦ ਖ਼ੂਹੰਦ ਅੱਜ ਵੀ ਅੰਗਕੋਰਵਾਤ , ਅੰਗਕੋਰਥੋਮ ਨਾਮਕ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤਮਾਨ ਹਨ । ਕੰਬੋਜ ਦੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨਦੰਤਕਥਾਵਾਂਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਉਪਨਿਵੇਸ਼ ਦੀ ਨੀਂਹ ਆਰਿਆਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਾਜੇ ਕੰਬੁ ਸਵਯਾਂਭੁਵ ਨੇ ਪਾਈ ਸੀ ।
